3 PIJLERS
Met een bijna oneindige levensduur en samengesteld uit natuurlijke grondstoffen, is glas een uitstekend materiaal voor het milieu. De beglazingen zijn multifunctioneel : versterkte thermische isolatie, optimalisatie van zonnewinsten, controle van de oververhittingsrisico’s, aanbreng van natuurlijk licht, akoestische beglazing… Glaswol en cellulair glas behoren tot de meest duurzame en de meest efficiënte isolatiematerialen. Het gebruikte glas voor interieurtoepassingen laat het natuurlijk licht binnen van kamer tot kamer. Flessen, flacons en huishoudglas zijn herbruikbaar en behouden de smaak van het voedsel terwijl ze volkomen veilig zijn voor de gezondheid, zonder chemische wisselwerking. Composietmaterialen verstevigd met glasvezel zijn lichter en leveren een bijdrage in de strijd tegen de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen.
De prestaties en het gamma van toepassingen blijven verder evolueren. De gebruikte glasproducten voor duurzame bouw behoren tot de meest rendabele investeringen. Zonnepanelen produceren groene stroom en glasvezels zijn in grote hoeveelheden terug te vinden in windmolens, transport… Glas wordt overvloedig gebruikt in de hele economie.
De glasindustrie telt een tiental glasproductiebedrijven en een dertigtal verwerkende glasbedrijven verdeeld over gans België. In 2018, waren 7.464 mannen en vrouwen tewerkgesteld in de Belgische glassector, voor een productie van 1,4 miljoen ton glas. Twee ken merken van de Belgische glasindustrie zijn: innovatie en export.
Duurzaam bouwen
Glas is een edel metaal, duurzaam en samengesteld uit natuurlijke grondstoffen. Glas is aanwezig in gebouwen onder verschillende vormen : ramen, isolatiematerialen, deuren, wanden, trappen, meubelen, zonnepanelen, verlichting, enz. De mogelijkheden en het productengamma blijven verder evolueren. De beglazingen zijn multifunctioneel : aanbreng van natuurlijk licht, versterkte thermische isolatie, optimalisatie van de zonnewinsten, controle op oververhitting, veiligheidsbeglazing, akoestische beglazing, brandwerende beglazing, enz. Verder zijn glaswol en cellulair glas gerangschikt onder de meest performante en duurzame isolatiematerialen. Glas gebruikt in interieurtoepassingen laat het natuurlijk licht doordringen van kamer tot kamer, enz.
HET ONTWERPEN EN DE TRIAS ENERGETICA
Het ontwerpen is van essentieel belang in duurzaam bouwen. Een station, een huis, een kantoorpand worden niet op dezelfde manier opgevat als een school, een handel, een appartementsgebouw. De functies van een gebouw en van zijn componenten zijn essentieel. De materiaalkeuze komt pas aan het einde van het ontwerp. Het is ook belangrijk het gebouw te ontwerpen of te renoveren, om het energieverbruik te verminderen en mogelijke verschillende productiebronnen te voorzien, volgens het principe van de Trias Energetica.
DE DUURZAAMHEID VAN DE BOUWPRODUCTEN
De positieve en negatieve gevolgen van een bouwproduct voor het milieu moeten nauwkeurig bepaald worden in elke levensfase : van de winning van grondstoffen tot het einde-leven via de fabricage en het gebruik.
Daartoe werd de levenscyclusanalyse ontwikkeld. Het is een robuuste en kwantitatieve methodologie die rekening houdt met de ganse levenscyclus van het product en gebaseerd is op internationale normen. Zó worden o.a. geanalyseerd : de CO2-emissies, het energieverbruik, het waterverbruik, de luchtvervuiling, enz.
DE LEVENSCYCLUSANALYSES
Een levenscyclusanalyse (LCA) is een inventaris om de totale positieve en negatieve milieueffecten te bepalen. De cyclus vangt aan bij de winning van de grondstoffen, gevolgd door de productiefases, de distributie en het gebruik. Het eindigt met het einde-leven van het product : hergebruik, recyclage, terugwinning van energie of storting. Elke etappe heeft soms positieve, soms negatieve gevolgen.
De duurzaamheid van het product kan dus alleen uiterst nauwkeurig gemeten worden via de complete analyse van zijn levenscyclus. Men spreekt van cradle-to-grave of cradle-to-cradle naargelang het product verwijderd of in een nieuwe cyclus gebruikt wordt. Er bestaan eveneens gedeeltelijke analyses waardoor de duurzaamheid niet kan bepaald worden : cradle-to-gate of gate-to-gate. Evenzo kunnen de diverse labels die niet gebaseerd zijn op een complete levenscyclusanalyse de duurzaamheid niet correct inschatten.
De methodologie van de levenscyclusanalyses is gereglementeerd door een serie internationale normen ISO 14000 en wat de bouwproducten betreft door de Europese norm EN 15804. Verschillende indicatoren zijn gestandaardiseerd om het energieverbruik, de uitputting van grondstoffen, het waterverbruik, de klimaatveranderingen, de verzuring, enz. te kwantificeren. De wetenschappelijke relevantie van de methodologie (hypotheses, functionele eenheden, gegevensbron, berekeningsmethodes, interpretatie van de resultaten, enz.) is alleen voor deze gestandaardiseerde indicatoren verzekerd.
Zoals de naam aangeeft, zijn de levenscyclusanalyses een analyse- en geen communicatieinstrument. Daartoe werden de EPD’s (Environmental Product Declaration) ontwikkeld. Ze zijn gebaseerd op de levenscyclusanalyses van de producten en stellen voor, op een gestandaardiseerde manier volgens de internationale norm ISO 14025, controleerbare, coherente en vergelijkbare gegevens.
De glassector steunt actief de ontwikkeling van generische levenscyclusanalyses op Europees niveau. Meer informaties via :
- vlak glas | www.glassforeurope.com
- glaswol | www.eurima.org
- glasvezels | www.glassfibreeurope.eu
